Een tekort aan huisvesting van arbeidsmigranten is een onderwerp van alle tijden. Nederland telt ongeveer tussen de 450.000 en 500.000 EU-arbeidsmigranten. Het CBS schat dat er tot 2023 jaarlijks ongeveer 70.000 mensen naar Nederland komen die kort na aankomst werk vinden. Volgens de ABU hebben we de komende jaren meer dan 120.000 plekken aan huisvesting nodig. Volgens Johan van der Craats van het Expertisecentrum Flexwonen beschikt ten minste een op de vijf arbeidsmigranten geen geschikte woonruimte.
Belang arbeidsmigranten
Arbeidsmigranten zijn cruciaal voor onze economie. 1 op de 20 banen wordt vervuld door arbeidsmigranten. Arbeidsmigranten doen vooral simpel en routinematig productiewerk. Volgens bedrijven in de branche en onderzoek van de ABU en het SEO zijn er bijna geen Nederlanders te vinden om dat soort vacatures in te vullen. In 2016 droegen arbeidsmigranten 11 miljard euro bij aan ons nationaal inkomen. Daarnaast zijn arbeidsmigranten belangrijk (in de toekomst) om de vergrijzing in Nederland en de krimpende groep werkenden tegen te gaan.
Des te belangrijker is het om arbeidsmigranten aan te blijven trekken, het aanbieden van kwalitatief goede huisvesting is daar een uiterst geschikt middel voor. Voor een arbeidsmigrant is dit een belangrijke reden om al dan niet te kiezen voor een bepaalde baan of werkgever. Een arbeidsmigrant kan er namelijk net zo goed voor kiezen om te gaan werken bij een andere werkgever of zelfs in een ander land zoals Duitsland of Noorwegen. Huisvesting voor arbeidsmigranten is niet verplicht maar zeker wel aan te raden. Als je huisvesting aanbiedt aan arbeidsmigranten ben je als ABU- of NBBU-lid wel verplicht om dat te doen volgens bepaalde normen. Daarnaast staan er bepaalde normen in de CAO voor Uitzendkrachten die moeten worden nageleefd omdat de CAO algemeen verbinden is verklaard.
Afspraken over huisvesting EU-arbeidsmigranten
In de Nationale verklaring huisvesting EU-arbeidsmigranten van 2012 staan afspraken tussen het Rijk, gemeenten, woningcorporaties, werkgevers en vakbonden. Aanleiding voor deze verklaring was de verslechterde huisvesting en positie van arbeidsmigranten. Naar aanleiding van de verklaring is de SNF opgericht. In de verklaring werd afgesproken 100.000 extra woonplekken te garanderen. Zoals hierboven al is vermeld, kampt Nederland nog steeds met een groot tekort. De ABU heeft daarom in 2018 een oproep gedaan aan gemeenten en provinciale overheden om de afspraken uit de verklaring na te komen en te zorgen voor passende en kwalitatief verantwoorde huisvesting. In 2019 heeft het Expertisecentrum Flexwonen ‘de Routekaart naar goede huisvesting voor EU-arbeidsmigranten’ opgezet. Met dit stappenplan kunnen betrokken partijen in samenwerking komen tot goede huisvesting: https://flexwonen.nl/wpcms/wp-content/uploads/2019/02/Routekaart.pdf.
Stichting Normering Flexwonen (SNF)
De SNF stelt normen op voor de kwaliteit van huisvesting van arbeidsmigranten. Deze normen zien op ruimte en privacy, sanitair, veiligheid en hygiëne, voorzieningen, informatievoorziening, brandveiligheid en goed werkgeverschap. Een voorbeeld: er moet minimaal 1 toilet en 1 douche per 8 personen zijn. De SNF beheert de registers van organisaties die aan de normen van de SNF voldoen. De SNF controleert jaarlijks de huisvestingslocaties van de geregistreerde organisaties. Deze normen zijn ook opgenomen in de CAO voor Uitzendkrachten. De normen voor huisvesting van arbeidsmigranten kan je raadplegen op de site: www.normeringflexwonen.nl.
Inhuur-register
De SNF beheert ook het register voor organisaties die huisvesting voor arbeidsmigranten niet zelf in beheer hebben maar in hebben gekocht bij SNF-geregistreerde ondernemingen. De organisatie kan zich dan aanmelden om in het register te worden opgenomen. De organisatie wordt jaarlijks gecontroleerd door de SNF. Je moet kunnen aantonen dat voor alle arbeidsmigranten huisvesting wordt gerealiseerd bij SNF-goedgekeurde organisaties. De normen die gelden voor organisaties die huisvesting inhuren zijn te vinden op de site: www.normeringflexwonen.nl
Vormen van (tijdelijke) huisvesting
Er zijn verschillende vormen van (tijdelijke) huisvesting in Nederland mogelijk voor EU-arbeidsmigranten. De woonvormen die mogelijk zijn op basis van de normen zijn normale woningen, wooneenheden in gebouwencomplex, huisvesting op recreatieterreinen, hotels of pensions en woonunits. Hieronder volgt een opsomming van mogelijkheden om huisvesting te regelen voor EU-arbeidsmigranten:
• Woningcorporaties kunnen arbeidsmigranten helpen aan een huurwoning. De woningcorporatie kijkt wel of een arbeidsmigrant op basis van inkomen in aanmerking komt voor een huurwoning.
• Woningcorporaties kunnen ook woningen verhuren met behulp van een intermediaire partij. Deze tussenpartij verhuurt de woningen aan de eindgebruiker. Bij intermediaire verhuur mag verantwoording over het inkomen achteraf plaatsvinden. De intermediaire verhuurder moet dan wel een keurmerk hebben van de Stichting Normering Flexwonen (SNF).
• Er zijn daarnaast particuliere partijen die zich hebben gespecialiseerd in het verhuren van woningen aan arbeidsmigranten. Zij hebben zich verenigd in de Vereniging Huisvesters Arbeidsmigranten (VHA). De VHA zet zich in voor goede huisvesting voor arbeidsmigranten voor de duur dat zij in ons land verblijven.
• Arbeidsmigranten kunnen ook (tijdelijk) worden gehuisvest in leegstaande kantoren, winkels en bedrijfspanden. Het Expertteam (kantoor) Transformatie kan een gemeente hierbij helpen. Bijvoorbeeld door vastgoed te zoeken dat geschikt is om te verbouwen tot woonruimte. Het expertteam kan ook helpen als eerst onderzoek nodig is naar de mogelijkheden van een bepaald pand of gebied.
Heb je meer praktische vragen en wil je telefonisch overleg, dan kun je natuurlijk ook contact met ons opnemen – info@backofficer.nl of direct met Backofficer op +31 (0)85 0761 410.